Na bijna 80 jaar erkenning: brug in Vinkeveen vernoemd naar verzetsstrijder Jan Berkelaar

Brug in Vinkeveen heet vanaf nu de Jan Berkelaarbrug
Brug in Vinkeveen heet vanaf nu de Jan Berkelaarbrug © Marjolein Stappers
VINKEVEEN - In Vinkeveen is een brug vernoemd naar verzetsheld Jan Berkelaar. Berkelaar werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1943 opgepakt en naar een politiebureau in Amsterdam gebracht. De Vinkevener overlijdt een paar dagen later in een bombardement waarbij het gebouw van de politie wordt geraakt.
Het politiebureau in Amsterdam na het bombardement op 17 juli 1943. Hierbij kwam Vinkevener Jan Berkelaar om.
Het politiebureau in Amsterdam na het bombardement op 17 juli 1943. Hierbij kwam Vinkevener Jan Berkelaar om. © Stadsarchief Gemeente Amsterdam
De dochter van Jan Berkelaar, Plonia Berkelaar ging op onderzoek uit om erachter te komen waarom haar vader in de oorlog is opgepakt. "Het ging steeds meer borrelen, ik wilde gewoon weten wat er precies gebeurd was", aldus Plonia.
Ze schakelt voor het onderzoek een moeder en een dochter in. Greet Mulckhuyse en Marjolein Stappers zijn vorig jaar bezig met een tentoonstelling over Vinkeveen in de Tweede Wereldoorlog wanneer Plonia met haar vraag bij hen aanklopt.
VIDEO: Kinderen van Jan Berkelaar zijn blij met de erkenning van hun vader als verzetsheld

Stadsarchieven

Marjolein Stappers duikt het stadsarchief van Amsterdam in en speurt in politielogboeken om te achterhalen wat er is gebeurd. Tijdens deze zoektocht komt ze documenten tegen die bewijzen dat Jan Berkelaar in het verzet zat. De familie, en in het bijzonder de vrouw van Jan Berkelaar hebben dit altijd verzwegen omdat zij anders geen wezen- en weduwenuitkering zouden krijgen, dat bleek uit documenten.

Het Vinkeveens Verzet

De oudere broer van Jan Berkelaar, Henk, zat bij het Vinkeveens verzet. Dat was al wel bekend. Het Vinkeveens Verzet stond bekend om de wapendroppings. Marjolein Stappers: "Hier werden de wapens gedropt in het land rond Vinkeveen. Die wapens moesten klaargemaakt worden en vervoerd naar Amsterdam en Utrecht. Er was nooit helemaal duidelijk wie dat deed. In documenten die we hebben gevonden, zijn we erachter gekomen dat één van de grote spelers Jan Berkelaar was."
Eerder heeft Henk Berkelaar al geprobeerd om eerherstel te regelen voor zijn broer. Maar dat werd afgewezen. Jan Berkelaar was namelijk tijdens een bombardement overleden en niet tijdens verzetswerk.
Maar doordat de aanvraag van Henk Berkelaar voor zijn broer bewaard is gebleven werd duidelijk wat Jan Berkelaar tijdens de oorlog heeft gedaan. Marjolein: "In die aanvraag stond specifiek beschreven wat de taak van Jan was in het verzet." Op basis van alle documenten is besloten hem te erkennen. Voor dochter Plonia en haar broers is dit een bijzondere gebeurtenis, Plonia vertelt geëmotioneerd: "Ik ben blij en trots, dat ik zo'n vader heb gehad, daar ben ik blij mee. Ik ben er zo lang mee bezig geweest. Nu is er toch de voldoening." Ze vindt het bijzonder dat er nu een brug in Vinkeveen de naam van haar vader draagt: "Dat had ik nooit verwacht, dat is natuurlijk prachtig. Maar dat hij erkent zou worden, dat was mijn doel."

Erkenning

Eind 2020, 77 jaar na de dood van Jan Berkelaar is hij toegevoegd aan de Erelijst van Gevallenen 1940-1945. Vandaag op 4 mei eert de gemeente De Ronde Venen de Vinkeveense verzetsheld door een brug naar hem te vernoemen.
Naast de brug stond ooit het huis waar Jan Berkelaar met zijn familie woonde. Op de plek waar het huis nu staat is nu een parkeerplaats.
Plonia Berkelaar samen met haar broer op de brug die vernoemd is naar hun vader.
Plonia Berkelaar samen met haar broer op de brug die vernoemd is naar hun vader. © RTV Utrecht / Caroline Geijsman