Boekhandels blij met heropening: 'Je wil een boek kunnen voelen'

UTRECHT - Nu niet-essentiële winkels weer open mogen zonder een afspraak te hoeven maken, kunnen literatuurliefhebbers ook weer hun hart ophalen. Bij boekhandel Van Lunteren in Woudenberg wordt de heropening vanochtend feestelijk gevierd. "Het gaat echt gebeuren: we zijn er heel blij mee!"
Tegelijk met alle andere zogenoemde niet-essentiële winkels moesten boekwinkels medio december hun deuren sluiten vanwege het hoge aantal coronabesmettingen op dat moment. Alleen essentiële winkels zoals supermarkten mochten open blijven en daar zat ook direct een grote frustratie voor boekenwinkels.
"Wat is essentieel? Hoe kan het zijn dat boeken, tijdschriften, informatie en ontspanning niet essentieel zijn ten opzichte van snoepgoed, drank en noem maar op?" verzucht eigenaar Jacqueline Van Lunteren. "Je wil gewoon verkopen en mensen helpen. We waren al heel blij met het winkelen op afspraak, want we mochten ten minste weer iets. Maar de drempel lag wel hoog bij de mensen om te komen."
Jacqueline van Lunteren: "Je wil een boek kunnen voelen"
Jacqueline van Lunteren: "Je wil een boek kunnen voelen" © RTV Utrecht / Robert Jan Booij

Cruciale decembermaand

De winkels moesten op een cruciaal moment van het jaar dicht, vertelt Van Lunteren. "Het is best spannend voor ons geweest, want de decembermaand is heel belangrijk. Die heb je er voor de helft op zitten en dan krijg je te horen dat alles dicht moet. Je schrikt, want de winkel staat bomvol met kerstartikelen en dan moet je dicht. Je denkt nog: in januari mag ik wel weer open, maar nee. In februari ook niet. Het wordt steeds maar vooruit geschoven, terwijl je wel je personeel en huur hebt die betaald moet worden."
De Woudenbergse winkel ging net als veel andere boekhandels online verder. "Als mensen iets nodig hadden, dan gingen we het brengen. Dat is een heel andere werkwijze, want dan heb je 's morgens een soort kantoorbaan." Een daverend succes was dat niet. "Je pakt het allemaal wel aan en daar ben je dan blij mee, want de klanten doen wel de moeite om jou te bellen als ze iets nodig hebben."
In de winkel aan de Voorstraat in Woudenberg mogen maximaal tien mensen tegelijk binnen zijn. Dat is weliswaar veel minder dan normaal, maar Van Lunteren is er blij mee. "Als je een boek wilt uitzoeken, dan wil je een boek gewoon kunnen voelen. Hoe groot is het lettertype? Hoe dik is het boek? Hoe ziet de voorkant eruit? Is er nog een tweede deel van leverbaar? Maar je wilt ook ideeën opdoen: je komt voor het ander, maar je ziet misschien iets veel leukers."

Feestelijke heropening in Utrecht

Vanaf vandaag wordt het dus weer langzaamaan normaal in de boekwinkels. Om dat te vieren, openen bekende schrijvers vandaag symbolisch hun favoriete boekhandel. Zo bezochten de Utrechtse schrijver Manon Uphoff en dichter Ingmar Heytze de kleine boekhandel Savannah Bay in Utrecht.
Boekhandels blij met heropening
"Vorig jaar dacht ik nog: dit is het einde, over drie maanden kunnen we de deur juist dicht doen in plaats van weer open. Maar dat is meegevallen: we gaan gewoon weer door tot de volgende uitdaging", zegt eigenaar Mariska Verbeek met een grote glimlach.
Bij de kassa liggen stapeltjes boeken om afgerekend te worden door Manon Uphoff en Ingmar Heytze. De Utrechters genieten ervan om weer in de boekwinkel te zijn. Heytze zit deze ochtend in een hoekje van de winkel. "Hier op een stoel en met een drie meter lange rij, poëzie en koffie; dan hoor je mij niet meer."
Uphoff struint juist tussen de boeken. "Ik heb het echt enorm gemist. Ik vind een boekhandel een plek waar ik helemaal tot rust kom en dat je ineens boeken ziet waarvan je denkt: 'dat vind ik ook interessant' en die je niet op afspraak zo voor je snufferd krijgt. Ik vind deze boekhandel een haven, een pleisterplaats waar je volstrekt jezelf kan zijn."